Een Nederlandse school in het buitenland beginnen

Ongeveer een jaar geleden kregen we een e-mail uit een kleine stad in Portugal van iemand die een Nederlandse School wilde opzetten. ‘We willen heel graag aan de slag met een groep van ongeveer tien kinderen, alleen zijn we op korte termijn niet in staat om een echte NTC-school (Onderwijs in de Nederlandse Taal en Cultuur) te worden. Onder meer omdat zich onder de initiatiefnemers geen bevoegde leerkrachten bevinden.’ Of Juffrouw Blom uitkomst kon bieden. Aanvankelijk dachten we bij Juffrouw Blom van niet. Wij geloven zeer in het concept NTC-scholen en we zagen de software die wij aanbieden vooral als een toevoeging aan datgene wat de NTC-scholen te bieden hebben. In de tussentijd heeft Juffrouw Blom echter een nieuw product geïntroduceerd: Juffrouw Blom Online. Aanvankelijk is dit product ontwikkeld voor NTC-scholen.

Juffrouw Blom Online betekent:

• Ieder kind krijgt les op zijn/haar eigen niveau. Kinderen van verschillende niveaus kunnen zo toch op dezelfde plaats en tijd les krijgen.
• Ieder kind kan in zijn/haar eigen tempo werken.
• In de ‘computerklas’ is alleen een begeleider nodig die de leerlingen helpt bij het inloggen en bepalen wanneer ze toe zijn aan de volgende test. De kinderen werken bijna helemaal zelfstandig omdat ook de uitleg door de computer wordt gedaan.
• Kinderen kunnen desgewenst ook thuis verder werken aan hun opdrachten, omdat ze met de inlogcode die ze hebben ook thuis kunnen inloggen.
• De software houdt bij wat kinderen hebben gedaan in de les en hoe ze hebben gescoord. Ouders kunnen op eenvoudige wijze worden geinformeerd over de voortgang van hun kinderen.

In de ‘computerklas’ is alleen een begeleider nodig die de leerlingen helpt bij het inloggen en bepalen wanneer ze toe zijn aan de volgende test. De kinderen werken bijna helemaal zelfstandig omdat ook de uitleg door de computer wordt gedaan.

Kinderen kunnen desgewenst ook thuis verder werken aan hun opdrachten, omdat ze met de inlogcode die ze hebben ook thuis kunnen inloggen.

De software houdt bij wat kinderen hebben gedaan in de les en hoe ze hebben gescoord. Ouders kunnen op eenvoudige wijze worden geinformeerd over de voortgang van hun kinderen.

Juffrouw Blom online voor niet-NTC-scholen

Nadat Juffrouw Blom Online was geïntroduceerd, dachten we opeens weer aan de Nederlandse mevrouw uit Portugal die een Nederlandse school wilde beginnen. Juffrouw Blom Online is voor dergelijke initiatieven een heel geschikt startpunt. Een werkplek, wifi, voor ieder kind een laptop en je kunt aan de slag. De begeleidende leerkracht hoeft niet bevoegd te zijn, omdat de computer de stof uitlegt en nakijkt. De begeleider hoeft er alleen voor te zorgen dat kinderen van start kunnen. Wanneer de uitleg die de computer geeft niet helemaal duidelijk is, kan de begeleider even meekijken en waarschijnlijk komen ze er dan samen wel uit.

  

In theorie hoeven de kinderen zelfs helemaal niet fysiek samen te komen, omdat ze ook thuis in kunnen loggen. De ervaring heeft echter geleerd dat een klein beetje sociale druk geen kwaad kan. Het zou mooi zijn als de school meer biedt dan alleen ‘samen achter de computer zitten.’ Stel dat de bijeenkomsten 2 uur duren, dan zou je de tijd als volgt kunnen indelen:

15.00 uur Kringgesprek (spreekvaardigheid oefenen)

15.20 uur Juffrouw Blom online Spelling (of taal voor kleuters, of woordkennis etc.)

15.50 uur Pauze

16.00 uur Juffrouw Blom online Werkwoordspelling (of een andere module)

16.30 uur Jeugdjournaal Weekaflevering bekijken (luistervaardigheid en cultuur)

16.45 uur Discussie over het nieuws van de week (spreekvaardigheid oefenen)

16.55 uur Spelletje (bijvoorbeeld Galgje)

17.00 uur Afsluiting

  

Als je een NTC-school kunt worden, doe dat dan

Als de mogelijkheid er is om een ‘echte’ NTC-school te worden, dan adviseren wij zonder twijfel om daarvoor te kiezen. Stichting NOB biedt uitstekende begeleiding, NTC-scholen mogen CITO-toetsen afnemen, om maar eens een paar belangrijke punten van verschil te noemen. Als het echter om wat voor reden dan ook niet lukt om een NTC-school te worden, dan is Juffrouw Blom Online een alternatief.

De vakken die Juffrouw Blom biedt

Het aantal vakken dat Juffrouw Blom aanbiedt voor het basisonderwijs, is groot. Bijvoorbeeld: woordkennis, spelling, werkwoordspelling, begrijpend lezen, flitswoorden, etc. Welke vakken relevant zijn voor de leerlingen hangt af van de leeftijd en de achtergrond van de leerlingen. Voor de meeste kinderen die in het buitenland opgroeien zijn de vakken spelling, werkwoordspelling en woordkennis lastig en dus het meest relevant. Meer informatie over de verschillende vakken vindt u op : www.nederlandslereninhetbuitenland.nl

Wat zijn de kosten?

De kosten hangen af van het aantal vakken (modules) dat wordt afgenomen. Stel dat een school besluit om spelling (voor groep 3 t/m 8) en werkwoordspelling (voor groep 6 t/m 8) aan te schaffen dan bedragen de kosten per kind ongeveer 13 euro per jaar. Scholen kunnen al deelnemen vanaf vijf leerlingen.

Indien u vragen heeft of u wilt van gedachte wisselen over de specifieke situatie in uw land, aarzel dan niet om contact op te nemen met info@juffrouwblom.com

Hoe voorkom je verlies van de tweede taal bij je kind?

Ellen Blom is een van de mensen achter Juffrouwblom.com. Juffrouw Blom is een 'digitale taaljuf.' Het bedrijf ontwikkelt en verkoopt software om Nederlands mee te leren. Een groot gedeelte van de klanten woont (tijdelijk) in het buitenland en gebruikt de computerprogramma's om kinderen bij te laten blijven met Nederlands.

Meer informatie op: www.juffrouwblom.com. (nu ook beschikbaar voor Mac-gebruikers).

De meeste kinderen die naar het buitenland verhuizen, pikken de nieuwe taal snel en gemakkelijk op. Helaas blijkt soms dat na terugkeer naar Nederland de tweede taal weer net zo gemakkelijk verdwijnt als hij verworven is.
In dit artikel gaan we in op de vraag hoe dat kan. We hebben hiervoor gebruik gemaakt van beschikbare literatuur en via e-mail en internet de ervaringen van 30 ex-expats verzameld.

Het aanleren van een vreemde taalIn de literatuur is er weinig discussie over dat het voor jonge kinderen gemakkelijker is om een tweede taal te leren dan voor oudere kinderen. Het keerpunt ligt rondom het begin van de puberteit. Bij kinderen tot een jaar of 12 verloopt het aanleren van de tweede taal spelenderwijs en gaat het vaak snel. Dit zou samenhangen met de flexibliteit van de hersenen en het spraakorgaan. Na de puberteit is het nog steeds heel goed mogelijk om een tweede taal te leren, al is dat doorgaans niet meer op het niveau van de moedertaal. Ook spreken mensen die op latere leeftijd een andere taal leren, de tweede taal vrijwel nooit accentloos.

Dit beeld wordt bevestigd door de ex-expats die we spraken. Barbara zegt bijvoorbeeld: 'Toen wij naar Australië verhuisden was de oudste 14, en de jongste 8. Bij de oudste verliep het aanleren van het Engels moeizamer dan bij de jongste. Ook was het een verschil dat de oudste taal- en grammaticaregels nodig had, terwijl het voor de jongste genoeg was om de hele dag Engels om zich heen te horen. Het leek wel of hij kopieerde wat hij hoorde en het vervolgens ging gebruiken. De jongste klonk al snel als een echte Australiër, terwijl je bij de oudste altijd een klein beetje bleef horen dat hij niet in Australië geboren was.

Janneke woonde met haar kinderen in Shanghai. Haar tweeling was 4 toen ze verhuisden. Ze zegt: 'Ze spraken in no time Engels, en wat me opviel, was dat ze ook woorden gebruikten waarvan ik bijna zeker wist dat ze de betekenis ervan niet goed kenden. Blijkbaar is het spreken van een tweede taal iets anders dan hem ook begrijpen.'

Het verloren gaan van de tweede taal
Helaas is het zo dat kinderen een aangeleerde tweede taal ook snel weer vergeten. De mensen die we spraken die in Nederland terugkwamen toen de kinderen nog kleuters waren (jonger dan een jaar of 6), zeggen vrijwel allemaal dat er weinig van de vreemde taal is blijven hangen, en voegen daar dan vaak aan toe dat ze dat jammer vinden, dat ze aanvankelijk nog probeerden om de taal 'erin' te houden, maar dat dat uiteindelijk niet is gelukt.

Bij kinderen die naar Nederland terugkeren als ze ouder dan een jaar of 12 zijn, is er niet of nauwelijks sprake van taalverlies. Peter keerde als kind van 13 terug uit Indonesië, waar hij een Amerikaanse school bezocht. Zijn Engels is perfect gebleven. Hij zegt: 'Ik heb meer moeite met Nederlands.'

Brigitte, moeder van 2 meisjes, zegt: 'Wij keerden terug naar Nederland toen de kinderen 8 en 10 waren. Ze spraken prachtig Engels. Bij de oudste is een paar jaar later nog veel over van de taal. Wat daarbij ook hielp, is dat ze op school vanaf groep 7 Engelse les kreeg. Bij de jongste is er helaas veel verloren gegaan. Haar Engels klinkt nog steeds wel mooi, maar van de woordenschat is nog maar weinig over.'

Hersenpan
Luisterend naar de verhalen van de ex-expats, lijkt het erop dat vanaf dat kinderen een jaar of 7 zijn, er steeds meer 'blijft hangen' van de tweede taal. Noortje, nu volwassen, woonde van haar 3de tot haar 7de in Luxemburg. Ze leerde daar 'Letzenburgisch.' De taal heeft ze later nooit meer gehoord of gesproken. Ze zegt nu: 'Spreken lukt niet meer, maar ik versta het nog aardig.'

Robert woonde tot zijn 7de in Japan waar hij vloeiend Japans leerde spreken. Toen hij met zijn ouders naar Singapore verhuisde, sprak hij de taal nooit meer. Als volwassene volgde hij lessen Japans, vanwege een baan in Japan. Het bleek voor hem vrij gemakkelijk om de taal op te pakken. ‘Ik had het gevoel dat de taal nog onder een luik in mijn hersenpan zat opgesloten.

Bewust aanleren
Dit gevoel hadden meer mensen die terugkeerden toen ze tussen 7 en 11 jaar waren. Stephanie was 8 toen ze vanuit Saudi-Arabië terugkeerde naar Nederland. Ze ging in dat land gedurende 2 jaar naar een Engelse school en zegt: 'Zo goed als mijn Engels was toen ik wegging uit Saudi-Arabië, was het al snel niet meer. Het heeft me in mijn latere leven echter nooit moeite gekost om Engels te leren. Ik denk dat die paar jaar op een Engelse school daar zeker aan heeft bijgedragen.'

De ervaringen van de ex-expats komen overeen met wat er in wetenschappelijke artikelen over het onderwerp wordt geschreven. De mate waarin een taal blijft hangen, heeft te maken met het al dan niet bewust aanleren van een nieuwe taal. Een taal blijft beter hangen naarmate je hem meer bewust aanleert. Je ontwikkelt dan namelijk ook inzicht in de verschillen tussen talen. Maar er is meer. Het ene kind heeft veel gevoel voor taal, het andere minder en ook de omstandigheden verschillen van kind tot kind. Een ander aspect dat een rol speelt, is of het kind de taal later nog regelmatig 'spontaan' hoort in zijn omgeving.

Conclusies
Het is gevaarlijk om expliciete uitspraken te doen op het gebied van 'taalverlies', maar we zullen toch proberen conclusies te trekken op basis van het voorgaande.

1. Kinderen tot een jaar of 6 pikken de taal pijlsnel op, maar na terugkeer naar Nederland of vertrek naar een ander land is de taal ook vrij snel weer helemaal verdwenen.
2. Vanaf een jaar of 7 blijft er 'iets' hangen van de taal. Ondervraagden geven aan ze het gevoel hebben dat de taal nog 'ergens in hun hoofd zit en dat de taal bekend blijft klinken'. Naarmate kinderen ouder zijn bij terugkeer, wordt dit sterker. Vanaf een jaar of 8, 9 blijft de tweede taal ook nog redelijk accentloos klinken.
3. Vanaf een jaar of 11, 12 wordt het lastiger om een tweede taal te leren. Er is ook bijna niemand meer die de taal helemaal leert op het niveau van zijn moedertaal. De andere kant van de medaille is dat wanneer de tweede taal eenmaal goed wordt beheerst, dat ook in grote mate zo blijft. Zeker als je die taal in de latere leven nog regelmatig actief gebruikt.
4. Hoewel veel expats als ze terugkeren van plan zijn om de tweede taal van hun kinderen te gaan 'onderhouden', blijkt dat in de dagelijkse praktijk toch lastig. En dat is jammer, omdat je ziet dat je met relatief weinig inspanning veel resultaat kunt bereiken. Saskia keerde met kinderen van 6 en 7 in Nederland terug na 2 jaar Amerika. Om de 2 weken kregen ze 1 uur Engelse les en 2 keer gingen ze met een Amerikaans gezin op vakantie. Het resultaat is, een paar jaar later, dat de kinderen de taal nog bijna net zo goed spreken als toen ze vertrokken.

 

Juffrouw Blom in het buitenland. NU OOK ONLINE!

Tot voor kort was de cd de enige manier om te werken met de software. Sinds kort zijn dezelfde lesprogramma’s ook online beschikbaar.

Annelies Blom van JuffrouwBlom.com: ‘Dit is een belangrijke stap voor ons. Cd’s zijn niet meer helemaal van deze tijd en bovendien scheelt het tijd, voor ons en voor de klant. Een klant in Amerika moest tot voor kort een week of langer wachten voor hij aan de slag kon en dat hoeft nu niet meer’.

De software van Juffrouw Blom is oorspronkelijk ontwikkeld voor PC’s. Om er op een Apple computer mee te kunnen werken, was een aantal aanpassingen nodig. Mac-gebruikers én PC-gebruikers kunnen, via internet, nu probleemloos met de producten van Juffrouw Blom aan de slag.

Ellen Blom (een van de anderen Juffrouwen Blom) benadrukt dat de cd’s zeker nog niet definitief naar het stenen tijdperk zullen worden verbannen. Veel mensen vinden het nog een vertrouwde manier om mee te werken. Bovendien is online werken met Juffrouw Blom software voor een groot gedeelte van onze doelgroep, nog niet weggelegd. Annelies Blom: ‘De snelheid van internet in Nederland, is sneller dan in bijna alle landen van de wereld. Een leerling die in de binnenlanden van Afrika woont, zal daarom veel meer baat hebben bij een cd, dan bij de online versie onze producten.

De samenstellingen en de prijzen zijn voor beide producten hetzelfde.

GOED NIEUWS DUS: JUFFROUW BLOM IS ONLINE ÉN DE JUFFROUW BLOM-CD BLIJFT!

http://www.nederlandslereninhetbuitenland.nl/

Kinderen en de Nederlandse taal bij terugkeer naar Nederland

Nederlanders in het buitenland zijn voor wat betreft het Nederlandse taalonderwijs aan hun kinderen, in te delen in drie categorieën:

1.       ‘Het komt wel goed.’ Deze ouders doen weinig of niets om het Nederlands van hun kinderen op peil te houden en tolereren het als kinderen onderling geen Nederlands meer spreken. De gedachte is: mijn kinderen hebben het Engels (of een andere taal) ook heel snel opgepikt, dus met het Nederlands zal het bij terugkeer ook wel goedkomen.

2.       ‘Bijhouden: kleine moeite, groot plezier.’ Niet zelden zijn dit ook de ouders die een actieve rol spelen bij de Nederlandse NTC-school in hun woonplaats. Dit zijn de ouders die consequent Nederlands spreken met hun kinderen en de huishoudens waarin er een verbod rust op het onderling Engels* spreken in plaats van Nederlands. Deze ouders laten hun kinderen ook vrijwel dagelijks Nederlandse boeken lezen en oefenen regelmatig met spelling en grammatica.

3.       ‘We doen ons best, meer kunnen we niet doen.’ Dit is de categorie die precies tussen de eerste en de tweede groep in zit. Deze ouders spreken zelf (bewust) Nederlands met hun kinderen en laten, als die mogelijkheid er is, hun kinderen naar de lokale Nederlandse school gaan.  Deze ouders vinden ook dat de (internationale) dagschool al veel vergt van de kinderen en dat de aandacht voor het Nederlands ook weer niet moet worden overdreven.

Het zal u niet verrassen dat de tweede categorie er, zodra het gezin definitief terugkeert naar Nederland, voor wat betreft taal, probleemloos verder gaat in het Nederlandse onderwijssysteem. En wij vinden ook dat de moeite die je er als ouder in moet stoppen, best meevalt. Met een uur of twee spelling en lezen in de week, kom je al een heel eind (en gelukkig is er software op de markt, die het voor u als ouder nauwelijks inspannend maakt).

Lezen is goed voor de ontwikkeling van de woordenschat, en voor wat betreft spelling is het vooral goed om aandacht te besteden aan de zaken die duidelijk anders zijn in het Nederlands in vergelijking met de taal die op de dagschool wordt gesproken. Kinderen die naar een Engelse school gaan, hebben bijvoorbeeld vaak moeite met klanken als eu, ui etc.

Wij spreken beroepsmatig veel Nederlandse expats én ex-expats. Als u ons, mede op basis van de ervaringen van expats en ex-expats,  zou vragen wat nu wijsheid is, dan is ons advies: ‘laat de hoeveelheid inspanning die u in het Nederlands stopt, afhangen van de terugkeerleeftijd van de kinderen. Wanneer een kind bij terugkeer niet ouder is dan zeven à acht jaar, dan hoeft u zich niet al te druk te maken. Bij terugkomst in Nederland zal het in het begin even lastig zijn, maar de achterstand zal snel genoeg zijn ingelopen. Dat geldt ook voor de gesproken taal. Zodra de kinderen vrijwel alleen nog maar Nederlands om zich heen horen, is het eventuele buitenlandse accent dat ze hebben opgelopen, snel genoeg weer verdwenen.

Echter, hoe ouder de kinderen zijn bij terugkeer, hoe lastiger het wordt om de Nederlandse taal snel op te pakken.  Wanneer kinderen een jaar of twaalf zijn bij terugkeer, dan is het echt een klus om de achterstand op het gebied van woordkennis, spelling en grammatica in te halen. En dat is jammer, omdat dat ook het moment is waarop kinderen vreemde talen gaan leren, waarvoor degelijke kennis van het Nederlands onontbeerlijk is. Een kind van twaalf, dat niet naar de Nederlandse basisschool is geweest en mondjesmaat met Nederlands is bezig geweest, loopt heus geen zes jaar achter, maar zal wel serieuze moeite hebben met de taalvakken. Bovendien is het vanaf een jaar of twaalf moeilijk om het eventueel aanwezige buitenlandse accent nog kwijt te raken.

Ideaal gesproken beginnen Nederlandse expatouders dus met ‘Nederlandse taallessen’ vanaf het moment dat de kinderen een jaar of zeven, acht zijn. De basis van de tweede taal is dan vaak al gelegd en dat is mooi, want dat is minder verwarrend. Zoals gezegd is een uur of twee per week bij de meeste kinderen voldoende om behoorlijk resultaat te boeken. Als er een NTC-school is in de woonplaats, dan zouden we daar zeker gebruik van maken, eventueel aangevuld met andere vormen van Nederlands taalonderwijs.

Ondanks goede voornemens, lukt het niet elk gezin om bovenstaande inspanning ook werkelijk te leveren. Wekelijks spreken we ouders die op het punt staan om definitief terug te keren naar Nederland en vol spijt bekennen dat het ‘niet helemaal is gelukt’ met het Nederlands. Gelukkig zijn er volop mogelijkheden om in korte tijd grote stappen te zetten, alleen zal de inspanning dan wat groter zijn.

*of een andere taal.

Geschreven door Ellen Blom en verschenen op de website: http://www.ikkeerterug.nl/ (in mei 2011)

Waar is Juffrouw Blom in het buitenland te vinden?

De software van Juffrouw Blom is inmiddels aangeschaft door families en Nederlandse scholen in o.a.: Antwerpen, Athene, Atwell, Badalabougou, Bahia, Bangalore, Bangkok, Barcelona, Bavikhove, Beverly Hills, Boekarest, Bogota, Brisbane, Buenos Aires, Bussy Saint Georges, Berlijn, Bonn, Brooklyn, Cairo, Calgary, Calgary AB, Cambridge, Carbondale, Carlsbad NM, Casablanca, Caulfield South, Chapel Hill, Chiang Rai, Clayton Panama City, Cobham, Cornwall, Datca Mugla, Detroit, Edinburgh, Franchhoek, Freemont, Fulbourn, Geneve, Genova Nervi, Gladwyne, Goondiwindi, Granada, Hadda Sanaa, Harstad, Harare, Heestert, Helsinki, Hong Kong, Howrah, Hursley, Hyden, Johannesburg, Kaapstad, Kampala, Kaprun, Karratha, Katy TX, Kiev, Koné, Kuala Lumpur, Kusnacht, Kyalami, Lede, Lembeke, Lima, Londen, Lummen, Madrid, Maroussi, Maputo, Malta, Melbourne, Miami, Milaan, Minneapolis, Mississauga, Mol, Montana-Village, Montvale, Monza, Mortsel, Moskou, Motril, Mountain View, Munchen, Nairobi, Newcastle Upon Tyne, New York, Newfoundland, Novaggio, Oman, Oslo, Panama City, Paramaribo, Parijs, Peking, Poughkeepsie, Preston, Reading, Redmond, Regstrup, Ringebu, Rio de Janeiro, Rome, Roswell, Rougemont NC, Salabreña, San Jose, Sant Cugat del Valles, San Martin de los Andes, Scott Creek, Senigallia, Senningerberg, Seoul, Sevenoaks, Sévigny, Shanghai, Sheffield, Singapore, Sint Andries, Sint-Niklaas, Sint Huibrechts-Lille, Sofia, St. Peter Port, Quebec, Stockholm, Temse, Tervuren, Tracy, Turijn, Wallkill NY, Warschau, Washington, Wenen, West Drayton, Wichelen, Windhoek, Wooloowin, Yaounde, Zurich.

Daar zijn we dan!

Wie is Juffrouw Blom?

Juffrouw Blom is geen echte, maar een digitale juffrouw die taalles geeft aan leerlingen van de basisschool én van de middelbare school. Juffrouw Blom levert computerprogramma's voor thuisgebruik die kinderen helpen beter te worden in taal.

Nederlandse kinderen in het buitenland

Een groep die veel baat heeft bij de programma's van Juffrouw Blom, zijn de kinderen van expats. Ondanks dat de internationale school vaak Nederlands als vak aanbiedt, of dat kinderen wekelijks enkele uren les krijgen op een Nederlandse school in hun tijdelijke buitenlandse woonplaats, blijkt vaak dat kinderen bij terugkeer toch een (kleine) achterstand met Nederlandse taal hebben opgelopen. Iedere week een paar uur op de computer oefenen met taal, zorgt ervoor dat kinderen bij terugkeer in Nederland gemakkelijk mee kunnen komen in de klas.

Als er hulp nodig is bij het kiezen van de juiste cd dan helpen wij u graag: info@juffrouwblom.com