Een gesprekje dat ik laatst voerde met Jill (4), een Nederlands meisje dat opgroeit in Hong Kong, leverde de volgende voorbeelden op:
'Hij woont op de derde vloer (verdieping).'
'Hij is van Amerika.'
'Ik ga naar de swimming pool.'
'Dat ligt onder hier.'
'Wat gaan we after lunch doen?'
'Waarom regent het still?'
Wat ook opviel was dat ze soms in het Nederlands en soms in het Engels antwoordde op mijn Nederlandse vragen. Jill is geboren in Nederland, maar verhuisde toen ze twee was naar Hongkong. Op het moment van de verhuizing sprak ze nog nauwelijks. Ze heeft een oudere broer die vier was toen hij verhuisde en bij hem zie je dat hij de twee talen veel minder mengt. Waarschijnlijk doordat hij al vrij goed Nederlands sprak toen hij Nederland verliet.
Green of Groen
Nog een voorbeeld: Jaimie (3 jaar) heeft een Engelse moeder en een Nederlandse vader. Daarbij horen een Engelse en een Nederlandse oma en opa. Jaimie spreekt met zijn moeder Engels en met zijn vader Nederlands. Bij zijn oma en opa past hij ongemerkt zijn taal aan aan de taal die zij gebruiken. Tót de Nederlandse oma hem op een dag een trui laat zien die ze voor hem aan het breien is. Hij zegt dan: 'Bloody hell, green!'
Waarschijnlijk drukte deze Engelse uitdrukking op dat moment voor hem precies uit wat hij zeggen wilde: Wat afschuwelijk! De Engelse antwoorden van Jill en dit verhaal over Jaimie zijn voorbeelden van 'pragmatische differentiatie'. Dit houdt in dat een taalgebruiker het woord of de uitdrukking gebruikt die het best uitdrukt wat hij bedoelt, zonder rekening te houden met de taal (code) waarin hij zich aan het uitdrukken is.
Code Switching
Het door elkaar heen gebruiken van twee talen, wordt 'code switching' genoemd. 'Code switching' treedt op bij veel kinderen die een tweetalige omgeving opgroeien. Je ziet het soms, in lichte mate, ook bij volwassenen die jarenlang geen Nederlands meer hebben gesproken.
'Code switching' houdt in dat de eerste taal doordringt door in de tweede taal, waardoor fouten ontstaan. Naarmate talen meer van elkaar verschillen, zie je dat talen meer worden gemengd en vreemdere zinnen opleveren. Kinderen die Engels en Nederlands spreken, mengen de zinnen vaak wat meer dan kinderen die bijvoorbeeld Nederlands en Duits spreken, omdat Duits en Nederlands qua structuur meer op elkaar lijken.
Accent
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat tweetalige kinderen in de ontwikkeling van woordkennis in beide talen over het algemeen iets achterlopen bij eentalige kinderen. Tweetalige kinderen vertalen vaak de klanken van de taal die ze het meest spreken, naar de andere taal. Hierdoor hebben ze een accent en worden er spelfouten gemaakt.
Naarmate kinderen ouder worden en meer woorden kennen, zie je dat de talen minder gemixt worden. De reden dat kleine kinderen: 'ik ga naar de swimming pool' zeggen, is vaak omdat ze het woord 'swimming pool' eerder paraat hebben: ze kennen het woord 'zwembad' niet, of het is weggezakt.
Woordenschat groter
Dat oudere kinderen minder gemengde zinnen produceren, komt doordat hun woordenschat groter is en ze meer ervaring hebben in het spreken van beide talen. Ook op het gebied van taal geldt: oefening baart kunst. Opvallend is dat in het buitenland wonende Nederlandse kinderen, na een lange zomervakantie in Nederland vaak nauwelijks nog zinnen mengen. Het verschijnsel steekt echter weer de kop op zodra de scholen weer beginnen.
Ons advies aan ouders van kinderen die veel gemengde zinnen gebruiken: Ga kinderen niet de hele tijd expliciet verbeteren, maar noem wel consequent het Nederlandse woord. Als het kind zegt: 'ik ga naar de swimming pool', dan zeg jij: 'Ja, we gaan naar het zwembad.' Dezelfde aanpak kan gebruikt worden bij fouten in de zinsvolgorde of met voorzetsels en lidwoorden.
Spelletje
Wat je ook kunt doen is er een spelletje van maken. Als een kind zegt: 'Ik ga naar de swimming pool' kun je vragen: 'Weet jij wat het Nederlandse woord voor swimming pool is?' Vaak weten ze het wel, maar hebben ze het woord gewoon niet 'top of mind' om er maar eens een gemengde zin van te maken
Als kinderen het Nederlandse woord, of de juiste volgorde van zinnen maar vaak genoeg hebben gehoord, nemen ze het uiteindelijk meestal vanzelf over. Taalvermenging is geen kwestie om je grote zorgen over te maken, wel iets om bewust bij stil te staan.
http://www.nederlandslereninhetbuitenland.nl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten